Luật Đất đai 2024 có hiệu lực kỳ vọng giải quyết khó khăn về pháp lý bất động sản. Đây là điểm nghẽn khiến nhiều dự án địa ốc triển khai chậm, đất bỏ hoang.
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, thời gian qua có khoảng 1.200 dự án gặp vướng mắc, chủ yếu là về pháp lý.
Trong năm 2023, khoảng 500 dự án đã được Tổ công tác của Thủ tướng về rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản vào cuộc xử lý. Nhưng còn khoảng gần 800 dự án đang chờ.
Ông Lê Văn Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) - cho rằng, những vướng mắc này phần lớn do các doanh nghiệp không thực hiện đúng quy định, dẫn đến dự án chậm triển khai.
Vị này nói, dù luật đã quy định nhưng nhiều dự án không làm theo tuần tự, dẫn đến sai sót là câu chuyện thường xuyên xảy ra.
Theo quy định trước đó, thời điểm định giá là khi có quyết định cho thuê đất, nhưng lại không quy định bao lâu phải ban hành quyết định về giá đất. Điều này gây ra những sự trì trệ. Đối với tồn tại này, Luật Đất đai 2024 đã tháo gỡ vướng mắc về mặt định giá.
Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai cho biết thêm, việc các Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 có hiệu lực sớm từ ngày 1.8.2024 tạo điều kiện thúc đẩy thị trường địa ốc phục hồi nhanh hơn.
Theo đó, việc tiếp cận đất đai cho các nhà đầu tư bất động sản sẽ minh bạch hơn. Cơ chế minh bạch sẽ tạo thuận lợi cho nhà đầu tư, người dân không vướng các thủ tục pháp lý như trước đây.
Ông Bình cho hay, trong Luật Đất đai 2024 tháo gỡ các vấn đề về giá đất và bồi thường tái định cư. Trước đây chúng ta quy định giá cụ thể, nhưng nhiều nơi định giá còn thấp so với thị trường. Quy định mới dù vẫn dùng giá cụ thể, nhưng dần tiệm cận giá thị trường. Giá đất tăng, bảo đảm quyền lợi cho người bị thu hồi đất tốt hơn.
Chia sẻ với PV Lao Động, ông Nguyễn Thế Điệp - Ủy viên Hiệp hội Bất động sản Việt Nam - cho rằng, việc thực hiện được sớm 3 luật này sẽ giải quyết được câu chuyện về định giá đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Theo ông Điệp, trong thời gian qua, nhiều dự án vướng mắc về thực hiện nghĩa vụ tài chính. Nhiều địa phương không thực hiện được, dẫn đến không ít sai phạm trong định giá đất, từ đó, xảy ra vấn đề sợ sai, không dám làm.
Ông Điệp nói thêm, cộng đồng doanh nghiệp bất động sản vừa trải qua một đợt khủng hoảng suốt từ năm 2018. Có tới hàng nghìn dự án phải dừng lại không triển khai được, ước tính giá trị khoảng 30 tỉ USD.
Lý do bởi vướng mắc về thể chế, pháp lý mâu thuẫn chồng chéo, dẫn tới cơ quan quản lý nhà nước không cấp phép được cho dự án. Từ các luật mới có hiệu lực, ông Điệp kỳ vọng với mỗi dự án "doanh nghiệp sẽ biết sai ở đâu để sửa, chính quyền cũng vậy" để cấp phép cho dự án theo đúng quy định.
